Nieuwsbrief 5 Agroforestry Nederland

Landelijk overleg agroforestry

Elkaar versterken en opzoeken

Op 8 april 2016 vond er een landelijk overleg plaats vanuit het initiatief Duurzaam Bodemgebruik en RVO over agroforestry. Er waren zo’n 40 mensen aanwezig uit het hele land. Het doel van de bijeenkomst was om meer afstemming te creëren tussen alle initiatieven die iets doen met agroforestry. Uit de bijeenkomst werd duidelijk dat er twee denkrichtingen zijn op dit moment. De ene gaat uit van het integreren van bomen op moderne landbouwbedrijven, de andere richting is het ontwikkelen van grootschalige voedselbossen. In beide richtingen loopt men tegen knelpunten aan en is er behoefte aan meer mogelijkheden tot experimenten, onderzoek en stimulerend beleid. Om dingen voor elkaar te krijgen zullen we elkaar dus moeten opzoeken en versterken. Lees hier een impressie van de bijeenkomst.
 

EURAF conferentie

Ook Nederland is vertegenwoordigd

Van 23 tot 26 mei organiseert de EURAF de derde Europese conferentie over agroforestry in Montpellier, Frankrijk. Onderzoekers uit heel Europa lichten hier de laatste ontwikkelingen en resultaten omtrent agroforestry toe. Nederland is vertegenwoordigd op de conferentie. Zo zullen de knelpunten in de Nederlandse wet- en regelgeving m.b.t. agroforestry worden gepresenteerd. Ook de combinatie fruitteelt met kippenuitlopen wordt toegelicht. Naast kennisuitwisseling tussen staan er een aantal bedrijfsbezoeken in Zuid-Frankrijk op het programma.
Bekijk hier het programma

Agroforestry in Nederland

Voorbeeldbedrijven op de kaart

Op de website van Agroforestry Nederland is een overzicht te vinden van bedrijven die bomen geïntegreerd hebben in het landbouwsysteem. Er zijn in ons land allerlei voorbeelden te vinden: van pluimveehouders met bomen in de uitloop, schapenhouders met walnotenbomen, combinaties van pijnbomen met kwee appels, geitenhouders met voederbomen, het kweken van shiitake in het bos tot voedselbossen. Kent u een bedrijf waar bomen functioneel ingezet worden? Laat het ons weten, dan voegen we deze toe aan deze kaart.

 

Kwaliteit van appelbomen

in kippenuitlopen

De afgelopen jaren zijn er steeds meer pluimveehouders die bomen aanplanten in de uitloop. Zo zijn er op verschillende bedrijven fruitbomen aangeplant. Omdat dit een behoorlijke investering is, zo'n 36.000 euro per hectare, is het belangrijk dat de boomgaard voldoende verkoopbare appels oplevert. Uit onderzoek op twee pluimveebedrijven met 1,5 ha appelboomgaard in de uitloop, blijkt dat de kippen invloed hebben op de groeikracht, boomhoogte, bladkwaliteit, aantal appels per boom en de kwaliteit van de appels. Of en hoe groot die invloed is, hangt o.a. af van het appelras. Lees hier de rapportage.


Beeld van Dalinco appelboomgaard in een kippenuitloop i.r.t. de afstand tot de stal

Hoeveel mineralen leveren voederbomen?

Metingen in het kader van het Agforward project

Op het melkveebedrijf van Jo van Balkom is in 2013 een proefveld met voederbomen aangelegd. De wilgen en elzen staan in rijen op een nat perceel met als doel de bodem te ontwateren, schaduw te verzorgen én als voer voor de koeien. Zo kunnen de koeien driedimensionaal grazen en extra mineralen en sporenelementen binnenkrijgen. Vorig jaar is er behoorlijk door de koeien van de wilgenbomen gegeten, veel meer dan van de elzen. Dit jaar lopen er een aantal droogstaande koeien tussen de voederbomen. Delen van de bomenrijen zijn afgezet, zodat de koeien er niet bij kunnen. Op deze manier kan er gemeten worden hoeveel de koeien van de bomen eten en hoeveel mineralen ze hiermee binnenkrijgen.

Voedselbossen winnen terrein

Permacultuurtuin of echte voedselbossen?

Voedselbossen zitten in de lift. Volgens Stichting Van Akker naar Bos zijn er nu 120 voedselbossen in Nederland. Of dit allemaal echte voedselbossen zijn en staat nog ter discussie, maar in ieder geval laat dit zien dat de term voedselbos aan populariteit wint en dat er op dit moment steeds meer initiatieven worden ontplooid.
Bekijk hier de kaart.

Nederlands beleid

In vergelijking met andere Europese landen

Uit de laatste nieuwsberichten van onze Europese moederorganisatie EURAF is op te maken dat Nederland niet vooraan loopt als het gaat stimulerend beleid voor agroforestry. EURAF is in maart 2016 door de Europese Commissie geconsulteerd over de vergroeningsmaatregelen van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (Pijler 1). EURAF heeft hierbij aangegeven dat er helaas maar weinig lidstaten zijn die landschapselementen hebben opgenomen als vergroeningsmaatregel die als Ecologisch Aandachtgebied wordt aangemerkt. Dit is Nederland dan ook niet het geval. Alleen wilgenhakhout wordt in ons land meegeteld als vergroeningsmaatregel.
In december 2015 zijn de ‘Rural Development Programs’ (POP) van alle lidstaten door de Europese Commissie goedgekeurd. Slechts 34 van de 188 programma’s hebben maatregel 8.2 (aanleg en beheer van agroforestrysystemen) opgenomen. Dit is in de landen Frankrijk, Spanje, Italië, Portugal, Engeland, Griekenland, Hongarije en België. Nederland heeft agroforestry dus niet opgenomen in de huidige POP programma’s. De uitdaging ligt er om dit in de toekomst toch voor elkaar te krijgen. Onze zuiderburen lopen wat dat betreft voor.

Lees voor meer informatie hierover de Engelstalige nieuwsbrieven van EURAF. Hierin komen ook voorbeeldbedrijven (Kreta) aan bod en het gebruik van ratelpopulieren als voederboom (Schotland).
Nieuwsbrief 15
Nieuwsbrief 16

Boek: het verborgen leven van bomen

Nederlandse vertaling uitgekomen

Oud-boswachter, Peter Wohlleben geeft in zijn boek ‘Het verborgen leven van bomen’ een nieuwe kijk op het beheer van bossen. Een bos is meer dan een veel bomen bij elkaar. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat bomen kunnen leren en elkaar ondersteunen. Ze passen hun groeisnelheid aan en gaan symbiose aan met andere organismen. Wohlleben onderbouwt hiermee dat bossen op een andere manier beheerd zouden moeten worden. Lees hier een uitgebreide recensie van het boek.

Lid worden van Agroforestry Nederland

Persoonlijk of als organisatie

Door 15 euro over te maken op ons rekeningnummer wordt je op persoonlijke titel lid van Agroforestry Nederland. Je blijft dan op de hoogte via deze nieuwsbrief, kunt zelf ook berichten aanleveren voor de nieuwsbrief, maar kunt zelf niet meestemmen in de jaarvergadering van EURAF. Ook organiseren we één keer per jaar een bijeenkomst met alle leden. Wij vragen deze kleine bijdrage zodat de kosten gedekt zijn om als groep lid te blijven van EURAF.
Om als organisatie lid te worden, vragen we een bedrag van 175 euro. Hiermee kun je ook meestemmen in de jaarvergadering van EURAF. 

EURAF in een notendop: Er heeft zich sinds de oprichting van EURAF in 2011, een groot Europees netwerk rond het onderwerp agroforestry gevormd. In bijna alle lidstaten hebben zich organisaties aangesloten. Het is daarmee hét Europese platform voor agroforestry geworden waarop zich alle kennis en kunde heeft geconcentreerd.

Waarom lid worden? Nederlands lidmaatschap van de EURAF is om drie redenen belangrijk. Ten eerste omdat we dan in Nederland als volwaardig partner van EURAF kunnen fungeren, ten tweede om meer “massa” te geven aan het Europese agroforestry beweging om zo en nog steviger invloed te krijgen in Brussel en ten derde om uit de eerste hand op de hoogte te blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van onderzoek, praktijk en beleid.

Hoe lid worden? U kunt donateur worden van Stichting Agroforestry Nederland, daarmee wordt u automatisch lid van de EURAF. Lid worden kunt u door een email te sturen met uw contactgegevens naar Boki Luske en het bedrag over te maken naar rekeningnummer: NL11 TRIO 0197 8755 72 tnv Stichting Agroforestry Nederland.
Het lidmaatschap loopt van 1 september 2015 t/m 31 augustus 2016.

Copyright © 2016 Agroforestry Nederland. Alle rechten voorbehoud. AfmeldenVoorkeuren wijzigen.